Van OK tot kraamafdeling; servicemedewerker Jeroen Bosch Ziekenhuis blijkt uitkomst
Schoonmaakkrachten van Asito nemen in de rol van servicemedewerker veel taken van zorgpersoneel over. Zo verlichten zij hun enorme werkdruk. Projectleider Lonneke Anholt en teamleider Marie-jeanne Haan vertellen hoe dit in het Brabantse Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) werkt.
Elitetroepen
Anholts is projectleider 'Asito JBZ CleanCare' bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis en operationeel eindverantwoordelijk voor 230 schoonmaakkrachten. Ongeveer 50 van hen vormen de 'elitetroepen' en worden ook wel servicemedewerker genoemd. Het schoonmaken van de polikliniek en algemene ruimtes is voor hen slechts een fractie van de dagelijkse werkpraktijk, maar zij werken bijvoorbeeld ook op de spoedeisende hulp Deze Dienst Ondersteunende Taken waakt onder andere over de voorraden van bloedbuisjes, naalden, verbanden. Haan: "Dat zijn materialen waar een arts of verpleger natuurlijk nooit naast mag grijpen als er een spoedeisende patiënt binnenkomt".
Duidelijke scheiding tussen medisch en ondersteunend werk
Andere servicemedewerkers vormen oproepbare operatieteams van twee personen. Zij reinigen na een operatie de hele OK, zodat een volgende patiënt snel terecht kan. Instrumenten steriliseren doen ze niet, daarvoor is een speciale afdeling in het ziekenhuis. Deze scheiding tussen handelingen voor het reguliere personeel en ondersteunende taken is overal in het JBZ heel duidelijk, zegt Anholts. "Ja, wij maken een praatje, of geven een tas aan. En we halen de familie na de bevalling op om ze naar de kamer te brengen. Ondersteunen bij toiletbezoek doen we dan weer absoluut niet, dat is een taak voor de getrainde verpleger. Die verantwoordelijkheid kunnen wij niet nemen".
Nauwe samenwerking met verpleging
De servicemedewerkers van Asito werken ondanks de scheiding van de taken nauw samen met de verplegende staf. Zo worden beide planningen goed op elkaar afgestemd. Marie-jeanne Haan is in het JBZ teamleider, na er zes jaar als servicemedewerker te hebben gewerkt. "We beginnen elke dag met een dagstart, zodat we weten welke patiënten vertrekken. Die helpen wij hun spullen verzamelen en zich klaarmaken, waarna we samen naar hun auto of taxi lopen. Of we zorgen, wanneer de verpleging een patiënt aan het douchen is, voor frisse lakens op het bed en een opgeruimde kamer."
Vertrouwd gezicht op de kraamafdeling
Op de kraamafdeling speelt de servicemedewerker een bijzondere en persoonlijke rol. Veel moeders liggen hier een aantal weken. Hoe fijn is het dan, als één vaste servicemedewerker het eten en drinken brengt, de kamer netjes houdt, een kussen opschudt, kaartjes en bloemen gezellig neerzet en een praatje maakt? En dat deze meeloopt naar de taxi als moeder en kind uiteindelijk vertrekken.
Haan: "Natuurlijk besteedt de verpleging liever zelf meer aandacht aan de patiënt. Maar daar is simpelweg geen tijd voor, zeker nu niet. Dan is het mooi als wij wel de ruimte hebben voor een babbeltje, of iemand even bij ons kan uithuilen."
Niet zomaar een schoonmaakkracht
Naast de basisvakopleiding schoonmaken en een desinfectie-training, volgen sommige servicemedewerkers ook een reanimatietraining. Anholts: "Servicemedewerkers die veel kritieke patiënten vervoeren van en naar operaties, echo's en scans, moeten in geval van nood wel weten wat te doen, ook al is er altijd een verpleger aanwezig".
Niet iedereen wordt zomaar een goede Asito servicemedewerker, je moet mentaal stevig in je schoenen staan. Elke dag moet je voorbereid zijn op ernstig zieke mensen en je mag niet onderuit gaan van een beetje bloed. In de selectieprocedure wordt kandidaten daarom heel duidelijk gemaakt waar zij straks zullen gaan werken. Anholts:"Er zijn mensen die dan meteen bedanken, maar je herkent ook meteen degenen die juist geïnteresseerd zijn. Het komt voor dat iemand altijd al in de zorg wilde werken, maar er door omstandigheden nooit toe is gekomen."
Lees meer over de oorzaken van de hoge werkdruk in de zorg